De Circulaire Economie: Waarom productie, consumptie en groei fundamenteel anders moeten (Leesmagazijn, 2016)
De circulaire economie geniet groeiende belangstelling van burgers, bedrijven en overheden. Afval en verspilling worden steeds meer taboe. Als antwoord knopen groene ondernemers het uiteinde van de ene keten aan het begin van een andere, en ontwikkelen en passant nieuwe verdienmodellen. Ook bestaande bedrijven haken enthousiast aan. Eindelijk lijkt er een manier gevonden waarop de economie kan blijven groeien en toch duurzaam wordt.
De belofte wordt echter niet zomaar ingelost. De meeste aandacht gaat uit naar de economische schaarste van grondstoffen. Dat fenomeen is van een veel lichtere orde dan het werkelijke probleem: de eindige capaciteit van de natuurlijke ecosystemen. Die capaciteit is door de effecten van de groei-economie sterk onder druk komen te staan. Als we een gezonde, houdbare economie willen die de eigen voedingsbodem intact laat, dan moet het economisch systeem flink op de schop. Vooral de kloof tussen producent en consument, die na anderhalve eeuw oliegedreven globalisering flink is gegroeid, zal de komende decennia kleiner moeten.
De circulaire economie kan daarbij een uitstekend model zijn. Maar sommige voorstellen voor de circulaire economie lijken het geen enkel probleem te vinden als de kloof tussen producent en consument juist groeit. Daarom is uitdrukkelijk inspiratie nodig uit alle hoeken van de samenleving. Schouten analyseert in dit boek de verschillende aspecten en mogelijkheden van de circulaire economie. Hij bepleit een fundamentele vergroening van de economie met nieuwe rollen voor de overheid, bedrijven en burgers.
Inhoudsopgave
- Voorwoord Michel Bauwens, oprichter Peer-to-Peer Foundation
- Inleiding
- Economie en eindigheid
- Circulaire markteconomie: Nieuwe businessmodellen
- Afscheid nemen van de lineaire economie
- Kapitalisme in de eenentwintigste eeuw
- Het circulaire voorbij het economische
- Conclusie
Recensies
“Eindelijk een boek over de circulaire economie dat niet in zijn eigen kringen ronddraait. Op basis van een grondige en zeer informatieve analyse relativeert Socrates Schouten het al decennia veelbelovende concept dat onze grote duurzaamheidsproblemen zou gaan oplossen. Zo roept de wens – van bezit naar gebruik – het probleem op van de bezitloze en daarmee al gauw rechteloze burger. En aan het recirculeren van grondstoffen hangt een niet mis te verstaan prijskaartje wat betreft het daarmee gepaard gaande energiegebruik. Een echte circulaire economie, zo concludeert Schouten, vereist een wezenlijk andere economie, waarin de eindigheid van het mondiale systeem en de grenzen aan de groei alsnog worden erkend.”
— Klaas van Egmond (Sustainable Finance Lab, kroonlid SER)
“In een tijd waarin iedereen over de circulaire economie praat, stelt Schouten de echte lastige vragen over de potentie van een nieuwe economie en scheidt hij de kretologie van de echte vernieuwing in ons economisch stelsel. Daarmee maakt Schouten de discussie niet makkelijker en gaat hij de rol van spelbreker niet uit de weg. Maar voor wie het huidige duurzaamheidsdebat goed wil begrijpen, is De circulaire economie een must-read.”
— Bas Eickhout, fractieleider GroenLinks Europa
“Die Thomas Piketty mag dan wel een waardevolle bijdrage aan de discussie over groei en ongelijkheid hebben geleverd, ecologisch bewustzijn lijkt hij te ontberen, zo schrijft Socrates Schouten in De circulaire economie. De jonge Nederlandse milieuwetenschapper gaat een stap verder. Hij betoogt dat delen en ruilen en coöperaties mooie initiatieven zijn die gestimuleerd moeten worden, maar dat tegelijk de overheid sterkere prikkels moet geven. Een forse fiscale ‘vergroening’ bijvoorbeeld zou buitensporig gebruik van grondstoffen en vervuiling tegen kunnen gaan.”
— De Morgen, 6 april 2016
“Het boek … vormt een ideale introductie. In Schoutens boek vormt de circulaire economie de kapstok waar nieuwe technologische en maatschappelijke innovaties aan worden opgehangen. … Schouten probeert ook achter het hoeraverhaal te kijken. Wie wint en wie verliest er zeggenschap bij de nieuwe verdienmodellen die het kringloopmodel schragen?”
— Sampol 2016 nr. 8
“Circulaire economie is ‘in’ en dat is ook te merken aan de hoeveelheid boeken over dit onderwerp. Schoutens boek voegt aan die boeken echt iets toe. Niet alleen door een gedegen historische analyse, maar ook door het schetsen van de perspectieven en de consequenties daarvan.”
— Tijdschrift Milieu, Onno van Sandick, december 2016 (lees hier gehele recensie)
“Uitstekend geschreven, even breed als diep als nodig. Lees dit.”
— Gustaaf Haan, hoofd onderzoek stichting Questionmark
“Het lijkt erop dat na de vele waarschuwingen van de afgelopen decennia – denk aan ‘Grenzen aan de groei’, het rapport van de Club van Rome uit 1972 – nu eindelijk bij burger, bedrijf en politiek duidelijk op het netvlies staat dat het ánders moet met ons produceren en consumeren. De lineaire economie moet getransformeerd worden naar een circulaire economie waarin we van bezitten naar gebruiken gaan. De auteur, onderzoeker van ideeën voor een nieuwe, groene economie, weet in lekentaal inhoud te geven aan het begrip circulaire economie. Inleidend enkele teksten over de eindigheid van grondstoffen, waarna hij inhoud geeft aan de nieuwe circulaire markteconomie. Daarmee neemt hij in een volgend betoog afscheid van de niet langer houdbare lineaire economie. Ter afsluiting nog enkele beschouwingen over onder andere het kapitalisme in de 21ste eeuw. Een boeiende tekst over actuele maatschappelijke ontwikkelingen waar wij allen mee te maken krijgen! Bevat een zinvol literatuuroverzicht. Pocketutgave; normale druk.”
— C.M. Manni, NBD|Biblion recensie
Bestelmogelijkheden
- Webshop Leesmagazijn
- Bol.com
- Via uw boekwinkel