“Mugabe heeft alles verloren, behalve zijn macht”

Onder bovenstaande titel schreef ik op 8 juli van dit jaar een blog over de wandelende ramp die Mugabe heet. Wegens de recente cholera-uitbraken is het land weer helemaal in het nieuws, eventjes. Het leger is Mugabe nu ook aan het afvallen, en het is wachten tot Mugabe van de troon wordt gestoten (zie ook de blog van Jaap). Ik begreep dat het leger geen gewelddadige of zelfs überhaupt geen coup willen plegen, want democratie staat hen hoog in het vaandel. Afrikaanse leiders hebben eindelijk Mugabe harder bekritiseerd, maar sancties zijn ondenkbaar. In Zimbabwe kunnen ze zich echter geen begin van 2009 voorstellen waarbij Mugabe nog in zijn zetel zit. Ik hoop vurig dat dit grote mysterie uit de weg wordt geruimd (voor eigen interpretatie vatbaar…), en berecht. Dat laatste voor een stukje democratische symboliek. 

Hier nu het blogje van deze zomer met een welhaast filosofische beschouwing van een destructieve dictator.

Een goede vriend van me weigert posities die hem in het centrum van de aandacht zouden brengen. Bescheidenheid is voor hem groot goed en hij wil absoluut niet in de verleiding komen zijn ego door alleman te laten strelen. Ik heb nog eens, lang geleden, gevreesd tot roken verleid te worden, maar nimmer heb ik er ook maar enige neiging toe ondervonden en de vriend zal net zo goed geen behoefte aan zelfverheerlijking ontwikkelen. 

Er zijn ook mensen, echter, bij wie de drang tot verheerlijking en macht compleet in de bol geslagen is. Zodanig, zelfs, dat de vraag waar die drang vandaan komt aan de Grote Vragen kan worden toegevoegd, vlak onder “Wat is de zin van het leven” en “Wat is er buiten het heelal?”. Waag je er maar eens aan. Bereid je voor op een enorme verbluffing.

Een jaar geleden stelde ik vast dat ik en president Bush in een fundamenteel andere denkwereld moeten leven. Ik werd tot zo’n verstandsverbijstering gedreven over de motieven van waaruit hij (mogelijk) handelt, dat ik het denkproces maar staakte. Dat dhr. Bush het tot machtigste man van de wereld geschopt heeft, is uiteraard extra verwarrend. Hoe tergend is dan ook de poging om het fenomeen-Mugabe te doorgronden. Robert Mugabe is namelijk met recht een extréme stap krankzinniger dan George Bush. Bij de laatste zou je nog ter verklaring een extreme fixatie op olie en geld kunnen vaststellen, al heeft hij zoveel geld aan het Midden-Oosten verkwist (en de nationale economie verkwanseld) dat de Amerikaanse balans werkelijk idióót ver in het rood staat. 

Maar Mugabe is een groot, zwart vraagteken. We weten niks van de donkere materie die het heelal vult en voor dictators van dergelijke aard ontbreken de onderzoeksmethoden net zo goed. Mugabe is leider van een groot land. Hij leidt zijn land elke dag verder naar de afgrond. Alles wat hij doet en wat hij is, leidt tot keiharde vernietiging van enige sociale, intellectuele of economische infrastructuur die er aanwezig was. Zimbabwe zit in de onderste top 5 qua welvaart per hoofd van de bevolking en qua eerlijke verdeling van die welvaart. De democratie heeft er nooit enige waarde gehad, en dat onderstreept hij nog maar eens met de laatste verkiezingen. De volksmentaliteit is volledig vertrappeld. Een recent onderzoek naar geluk heeft Zimbabwe op een overduidelijke onderste plek op de landenlijst geplaatst (Nederland en Scandinavië zitten altijd in de top 10). 

Wat, in vredesnaam, is het motief van een man – vaak als intellectueel bestempeld – om zo hard alles door de plee te spoelen wat een land kan hebben en nog slechts zijn eigen machtspositie overeind te houden? Zimbabwe is compleet afgebrokkeld, er staat nog slechts één brok puin stevig verankerd en daar houdt Mugabe zich op in leven. 

Mugabe heeft zich op enkele lichtjaren afstand gedistantieerd van de denkwereld van de wereldbevolking. Er bevindt zich een ongekende en onbegrepen massa donkere materie tussen zijn en ons intellect. Zijn verstand heeft hij lang geleden al verloren. Van alles dat hij sindsdien nog had en beheerde, resteert nu nog slechts zijn macht. En de wereld kijkt (machteloos?) toe.