Afgelopen zondag was de deadline voor het indienen van amendementen op het verkiezingsprogramma van GroenLinks Europa, waar Kritisch GroenLinks uiteraard gebruik van heeft gemaakt. Deze amendementen konden meer op mijn sympathie rekenen dan die voor het beginselprogramma, maar dat terzijde. Hun eerste amendement voor Europa vervangt de tekst “Tenminste 80% van de Europese gelden voor energieonderzoek gaat naar duurzame energie en energiebesparing” in “100% van de Europese gelden voor energieonderzoek gaat naar duurzame energie en energiebesparing. De EU doet geen investeringen in onderzoek naar kernenergie.”
Laat ik mijn betoog even beginnen met de opmerking dat ik een lange tijd de welbekende button met “Atoomenergie? Nee bedankt!” op mijn rugtas gespeld had (en dat nu slechts uit esthetisch oogpunt nalaat). Ik ben absoluut geen voorstander van kernenergie en hoop dat we er snel geen gebruik meer van zullen maken; in debatten verdedig ik ook steeds het standpunt om het te vermijden. Maar toch zou ik investeringen in onderzoek naar kernenergie niet willen afwijzen. Integendeel: er heersen nog altijd veel onduidelijkheden omtrent kernenergie, en er zijn tekenen dat het afvalprobleem ordes van grootte beheersbaarder kan worden gemaakt. Hoe komen we dat ooit te weten zonder onderzoek?
Belangrijker vind ik echter dat wetenschap überhaupt vrij spel moet krijgen. Daar zijn meerdere redenen voor. Ten eerste, je weet maar nooit welke technologie je ooit nog eens heel veel zal opleveren. Dit is te vergelijken met één van de argumenten om biodiversiteit te beschermen: je zou nog eens nuttige medicinale stoffen in onbekende planten kunnen ontdekken, bijvoorbeeld.
Ten tweede, het is intussen wel duidelijk dat we de verduurzaming niet kunnen bereiken met slechts enkele technologiën en middelen, maar met alle middelen die we hebben. Dus: zowel consuminderen als investeren in duurzame alternatieven; zowel actie vanuit overheid, als vanuit het bedrijfsleven, als vanuit de burger. Eén ervan is niet voldoende, slechts als alles tegelijk de juiste kant op beweegt is de beweging groot genoeg en zijn er geen argumenten om (bijvoorbeeld vanuit ongelijke concurrentie) achter te blijven.
Ten derde, technologische ontwikkeling tegenhouden is niet zo zinvol. Vergelijk het met onze linkse ergernissen omtrent de teloorgang van privacy. De technieken die het mogelijk maken om mensen en dingen tot in detail te volgen en analyseren ontwikkelen zich in duizelingwekkend tempo. Die technologieën leveren ons ook erg veel op. We moeten de keerzijden inperken door middel van strakke regelgeving en een nieuwe ethiek – toegegeven, niet bepaald makkelijk te verwezenlijken – maar vooruitgang verbieden is simpelweg onmogelijk en idioot. En onwenselijk, want vooruitgang is maar zeer beperkt te voorspellen. Wie weet hoe kernenergie 3.0 eruit ziet? Een eeuw geleden verbaasden we ons nog over de telegraaf en de radio.
GroenLinks moet blijven inzetten op een zo groen mogelijke wereld, die een kwalitatief leven voor iedereen voorop stelt en kiest voor natuurlijke en “slome” alternatieven. (Wie bedenkt er een mooie vertaling voor het “slow” in “slow food”?) Maar de wetenschap móet voortschrijden en kan wel een goede toegestoken hand van de EU gebruiken, zelfs als het kernenergie of het steeds als kansloos afgeschreven kernfusie betreft. De omschakeling naar een schone kringloopenergie is nog zo ver weg. Grijp alles aan dat je hebt, en zeg nooit “nooit”.
Geef een reactie