Wat maakt een duurzame stad en hoe ziet deze eruit? In de afgelopen vijftig jaar dat de term ‘duurzaamheid’ is opgekomen, geaccepteerd geraakt en politiek is ingebed, is ook het denken over de stad sterk veranderd. Een stedelijke agenda zonder stevig accent op vergroening, schone energievormen en klimaatadaptatie is niet meer voor te stellen. Groen is in. Desondanks weten planners geen aansluiting te vinden op alternatieve ‘energieën’, zoals commoning, die óók sinds tientallen jaren in en om de stad aanwezig zijn. Alternatieve levensstijlen en bewonersinitiatieven zijn salonfähig geworden, maar houden de rafelranden, exoten en vernieuwers daarmee stand? Nee, zij zijn kwetsbaar als altijd, en slagen er niet in hun ‘nieuwe ecologie’ voet aan de grond te laten krijgen.
In dit essay betoog ik dat de krachten van commoning en ecologisch ontwerp lijken te worden ingekapseld en overmeesterd door het bureaucratisch proces. De aanleiding tot dit essay is het onderzoeksproject Contemporary Commoning, dat plaatsvond op het Amsterdamse Zeeburgereiland. Hoofdstuk 1 bevat reflecties over de hedendaagse opgaven voor de veranderende stad, hoofdstuk 2 bevat een kritische bespreking van de ontwikkeling van Zeeburgereiland, en hoofdstuk 3 geeft contouren weer van een andere kijk op de ecologie van steden. Een appendix bevraagt de verhouding van ‘slimme’, digitale technologie tot deze ontwikkelingen.
